O złamaniu kości mówimy w kontekście przerwania ciągłości tkanki kostnej. Może ono wystąpić na skutek urazu mechanicznego, przekraczającego jej wytrzymałość. Do złamania dochodzi zazwyczaj podczas upadku lub uderzenia. Może się to zdarzyć przy udziale innych osób lub też przez potknięcie lub chwilę nieuwagi. Objawia się bólem, utratą stabilności, a w niektórych przypadkach również przerwaniem ciągłości skóry, wtedy mamy do czynienia ze złamaniem otwartym.
Złamanie kości może mieć różną morfologię. Wyróżniamy złamanie skośne, poprzeczne i spiralne, podział ten został stworzony z uwzględnieniem przebiegu szczeliny złamania. Jeżeli chodzi o uraz powodujący złamanie, to może być on bezpośredni, związany z miejscem zadziałania siły, oraz pośredni, występujący w pewnej odległości od miejsca zadziałania siły. Istnieje jeszcze inny podział złamań. Kiedy dochodzi do uszkodzenia tylko kości, jest to złamanie proste. Jeżeli uszkodzeniu uległy także inne tkanki, np. nerwy, to jest to złamanie powikłane. Może też dojść do złamania kości w wielu miejscach i jej podziału na kilka części, wtedy jest to złamanie wieloodłamowe.
Powodzenie leczenia jest uzależnione od morfologii złamania, rozległości uszkodzenia tkanek, wieku pacjenta i chorób dodatkowych. W niektórych przypadkach konieczna jest współpraca specjalistów z kilku dziedzin medycyny. Diagnostyką i leczeniem chorób narządu ruchu zajmuje się lekarz ortopeda. To on wybiera metodę leczenia na podstawie wywiadu o przyczynie i okolicznościach urazu, badania przedmiotowego Pacjenta oraz wyników badań dodatkowych. Może zdecydować się na leczenie operacyjne lub zachowawcze, co wynika z rodzaju złamania, rozległości uszkodzeń i indywidualnych czynników zależnych od Pacjenta. Nie małe znaczenie ma również doświadczenie zawodowe chirurga.
W każdym przypadku zalecana jest rehabilitacja, aby przywrócić sprawność uszkodzonej części ciała. Uraz powoduje, że ta część narządu ruchu jest wyłączona z działania, co skutkuje powstawaniem zaników mięśniowych, a po leczeniu zabiegowym również zrostów pooperacyjnych. Warto więc ustalić z lekarzem plan leczenia, który uwzględnia również rehabilitację.
Operacyjnie leczy się złamania otwarte, zamknięte, w których niemożliwe jest prawidłowe nastawienia odłamów oraz złamania powikłane uszkodzeniem nerwów i naczyń. W tych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie zabiegu, ponieważ miejscowe zaopatrzenie w opatrunku gipsowym nie zapewni powrotu do pełnej sprawności. Podczas operacji złamana kość jest nastawiana lub zespolona, w zależności od rodzaju złamania. Wykorzystuje się do tego specjalne chirurgiczne wkręty, płyty i gwoździe. Po operacji nie ma konieczności unieruchomienia kończyny w opatrunku gipsowym, a więc wcześniej można rozpocząć rehabilitację.
Nie zawsze konieczne jest poddanie się operacji, niejednokrotnie lekarze stosują leczenie zachowawcze. Polega ono na zastosowaniu unieruchomienia uszkodzonego miejsca, najczęściej w postaci opatrunku gipsowego. W przypadku złamania kończyny dolnej Pacjent musi nauczyć się chodzenia o kulach, tak żeby nie obciążać uszkodzonej kończyny i nie przeciążyć zdrowej. W tej kwestii można zasięgnąć porady u rehabilitanta. Jeżeli zaniedbamy zalecenia fizjoterapeuty, proces dochodzenia do sprawności będzie trwał dłużej. Właściwa rehabilitacja rozpoczyna się dopiero po wytworzeniu pierwotnego częściowego zrostu kostnego. Zasadniczą sprawą jest minimalizacja ryzyka ponownego złamania z jednoczesnym osiągnięciem jak najlepszej funkcji kończyny po urazie.
Złamanie kości oraz uszkodzenie otaczających jej struktur powoduje, że mięśnie nie są w stanie ze sobą prawidłowo współpracować. Istnieje duże ryzyko wystąpienia przykurczy i niefizjologicznego ułożenia odłamów. Brak lub niewłaściwa rehabilitacja po złamaniu może skutkować pojawieniem się trwałych ograniczeń ruchu oraz nieprawidłowym zrostem struktur anatomicznych. Rehabilitacja po złamaniu obejmuje terapię manualną oraz ćwiczenia, które mają na celu przywrócenie sprawności narządu ruchu. Stosuje się też zabiegi fizykoterapii pobudzające krążenie i przyśpieszające zrost kostny na przykład ultradźwięki, magnetoterapię czy laseroterapię.
Żadnego złamania nie należy bagatelizować. W trakcie urazu dochodzi do zmian strukturalnych i funkcjonalnych w narządzie ruchu, które przy nieodpowiednim postępowaniu mogą wywołać trwałe ograniczenia, uniemożliwiające swobodne wykonywanie niektórych czynności.