U blisko połowy par, bezskutecznie starających się zajść w ciążę, za niepłodność odpowiada czynnik męski. Z tego powodu, gdy para zgłasza się do kliniki na pierwszą wizytę niepłodnościową, weryfikowany jest również stan zdrowia mężczyzny. Przyczyną problemów mogą okazać się bowiem nieprawidłowe parametry nasienia – zbyt mała liczba plemników w ejakulacie, zbyt słaba ich ruchliwość czy zaburzenia w morfologii. Badaniem pozwalającym ocenić męską płodność jest badanie nasienia. Jak ono przebiega i jak mężczyzna powinien się do niego przygotować? Przeczytaj!
Badanie nasienia (inaczej spermiogram lub seminogram) jest podstawowym badaniem wykonywanym w diagnostyce męskiej płodności. Pozwala ocenić szanse mężczyzny na spłodzenie potomstwa. Wszelkie odstępstwa od normy mogą mu to bowiem utrudnić lub nawet uniemożliwić. Poszczególne parametry nasienia oceniane są na podstawie aktualnych wytycznych ustalonych przez Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization, WHO) z 2021 r. Według nich za prawidłowy uznaje się wynik, w którym poszczególne parametry nasienia posiadają następujące wartości:
Objętość ejakulatu ≥ 1,4 ml
Koncentracja plemników (liczba plemników w 1 ml nasienia) ≥ 16 mln
Odsetek plemników o ruchu postępowym ≥ 30%
Odsetek ruchliwych plemników (ruch postępowy i niepostępowy) ≥ 42%
Żywotność plemników (odsetek plemników żywych) ≥ 54%
pH ≥ 7,2
Morfologia plemników (odsetek plemników o prawidłowej budowie) ≥ 4%
W zależności od potrzeb badanie nasienia może zostać rozszerzone o wiele innych parametrów. W niektórych laboratoriach wykonywane jest np. badanie DNA plemników czy badanie fruktozy nasienia.
Warto pamiętać, by nie próbować interpretować wyniku analizy nasienia na własną rękę. Rzetelnej oceny parametrów nasienia może dokonać tylko lekarz urolog lub androlog podczas indywidualnej konsultacji. Mężczyzna chcący dowiedzieć się, czy jego nasienie spełnia normy wyznaczone przez WHO i czy uzyskany wynik może mieć wpływ na jego płodność, powinien więc umówić się na konsultację z którymś z tych specjalistów.
Choć badanie jakości nasienia może być dla mężczyzny krępujące (jak się za chwilę przekonasz – niepotrzebnie) nie wiąże się z żadnym dyskomfortem. Jest proste, szybkie i zupełnie bezbolesne. Istnieją jednak pewne czynniki wpływające na jakość plemników. Dlatego aby wynik odzwierciedlał ich rzeczywistą kondycję, mężczyzna powinien odpowiednio przygotować się do badania. Przede wszystkim:
zachować abstynencję seksualną 3-5 dni przed badaniem;
unikać spożywania alkoholu oraz stosowania innych używek;
ograniczyć wysiłek fizyczny;
nie wykonywać badania nasienia podczas przyjmowania antybiotyku.
Sam proces oddania nasienia ogranicza się zaledwie do trzech prostych kroków:
KROK 1: Oddanie nasienia
Mężczyzna zgłasza się do rejestracji kliniki, w której otrzymuje sterylny kubeczek (taki jak na mocz). Następnie udaje się do specjalnego pokoju, zamykanego na kluczyk, w którym w intymnych i komfortowych warunkach drogą masturbacji oddaje nasienie do kubeczka (ewentualnie specjalnej prezerwatywy).
Wielu panów zadaje pytanie: czy na badanie nasienia można przyjść z partnerką? Odpowiedz brzmi: oczywiście! Do pokoju przeznaczonego do oddania nasienia pacjent może wejść sam lub w towarzystwie partnerki.
KROK 2: Analiza nasienia
Laboratorium andrologiczne niemal natychmiast otrzymuje nasienie oddane chwilę wcześniej przez pacjenta i poddaje je analizie pod kątem takich parametrów jak ruchliwość plemników, morfologia plemników i wielu innych. W klinice Gyncentrum analiza nasienia wspomagana jest komputerowo przy użyciu technologii CASA (ang. Computer Assisted Semen Analysis).
KROK 3: Odebranie wyniku
Wynik badania nasienia dostępny jest już po kilku godzinach. Interpretuje go specjalista kliniki.
Podsumowując, badanie nasienia jest podstawowym badaniem andrologicznym, niezbędnym, gdy para ma trudności z zajściem w ciążę. Zbadanie nasienia może pomóc zdiagnozować problemy z płodnością, co jest kluczowe dla wdrożenia odpowiedniego postępowania. Pozwala ocenić parametry nasienia, takie jak liczba, ruchliwość i morfologia plemników, według standardów Światowej Organizacji Zdrowia z 2021 roku. Badanie to jest proste i bezbolesne, a wynik gotowy już po kilku godzinach.
