Potrzebujesz dużego zbiornika, z którego ciekły azot nie odparuje przez dłuższy czas? A może raczej niewielkiego pojemnika, dzięki któremu będziesz mógł przeprowadzać pokazy z tą substancją? Przechowywanie ciekłego azotu nie jest prostą kwestią bez naczynia dostosowanego do jego wymagań fizykochemicznych.
Ciekły azot może przypominać zwykłą ciecz – jest bezbarwny i bezwonny jak woda – jednak z pewnością próby umieszczenia go w plastikowej butelce nie należą do najrozsądniejszych. Ze względu na jego temperaturę – -196°C – chwycenie jej gołą dłonią doprowadziłoby do dotkliwych poparzeń. A jednak nieraz można zaobserwować ludzi, którzy bez rękawic przenoszą zbiorniki z ciekłym azotem bez uszczerbku dla zdrowia. Wynika to jednak z faktu, że zbiorniki te są specjalnie zaprojektowane – to nie zwykłe butelki, ale naczynia Dewara. Dzięki zastosowaniu podwójnej ścianki i odpompowaniu spomiędzy nich powietrza dewary nabywają wyśmienitych własności termoizolujących, a przechowywanie ciekłego azotu staje się ewentualnością, którą da się urzeczywistnić.
Powyższy opis wydaje się równie dobrze traktować o dewarze, jak i termosie kuchennym. Czy nie można zatem zastąpić jednego drugim? Niezupełnie. Z pewnością termos jest lepszy od plastikowej butelki, jednak jego konstrukcja jest pomyślana w taki sposób, by herbata po kilku godzinach wciąż była bardzo ciepła. Zazwyczaj nikt nie potrzebuje herbaty gorącej po kilku tygodniach przebywania w termosie, dlatego też materiały użyte do ich wytworzenia są pośledniej jakości. Przechowywanie ciekłego azotu to coś zgoła innego – ważne jest, by jego sprawność była możliwie wysoka, czyli straty dobowe – możliwie niskie. Dewary z oferty https://www.cryogenshop.pl/ tracą nie więcej niż 0.2 l/dobę (w przypadku dużych naczyń) lub nawet jedynie 0.1 l/dobę (mniejsze pojemniki).
Laboratoria medyczne i badawcze często korzystają z dobrodziejstw krioprezerwacji, by zatrzymać procesy biologiczne (np. rozkład) zachodzące w części próbek – mogą to być komórki i tkanki, składniki krwi, czy nawet całe nasiona. W związku z tym kluczowe jest efektywne przechowywanie ciekłego azotu w tych placówkach. Jak jednak połączyć jedno z drugim? Najlepiej wybrać dewar biologiczny, który charakteryzuje się szerokim otworem wlotowym. Zamrażany materiał wystarczy umieścić w dedykowanym kanistrze, czyli pojemniku na wysięgniku, który mocowany jest do obudowy dewara. Dzięki takiej konstrukcji biobankowanie będzie skuteczne nawet po odparowaniu znacznej części azotu.
